ព្រឹត្តិការណ៍​ទាំងមូល​នៃ​កម្មវិធី​ កម្ពុជា ​អាយ​ស៊ី​ធី​ខែ​ម​ ២០២២​ រយៈពេល​បី​ថ្ងៃ​ទទួល​បាន​ភាព​ជោគជ័យ​​នៅ​ខេត្តសៀមរាប​

ថ្ងៃ​ចុង​ក្រោយ​នៃ​កម្មវិធី​ កម្ពុជា​អាយ​ស៊ី​ធី​ខែ​ម​ ២០២២​ បាន​មក​ដល់​ហើយ​។​ អ្នកចូលរួម​គឺ​ពោរពេញ​ទៅ​ដោយ​គំនិត​ ចំណេះដឹង​ និង​ការ​យល់​ដឹង​សម្រាប់​រយៈពេល​ពីរ​ថ្ងៃ​កន្លង​មក​នៃ​វគ្គ​បណ្តុះបណ្តាល​ តាម​រយៈ​វាគ្មិន​ដ៏​មាន​សក្តានុពល​របស់​យើង​ ទៅ​តាម​ជំនាញ​ខុសៗ​គ្នា​របស់​ពួក​គេ​។​ ថ្វី​ត្បិត​តែ​ជា​ថ្ងៃ​ចុង​ក្រោយ​នៃ​កម្មវិធី​ខែ​ម​ ប៉ុន្តែ​ភាព​ខ្លាំង​នៅ​តែ​មាន​ ឬ​ក៏​អាច​ច្រើន​ជាង​នេះ​។​ សម្រាប់​កម្មវិធី​ទាំ​មូង​ល​ចាប់ពី​ថ្ងៃ​ទី​ ២៣​ ដល់​ថ្ងៃ​ទី​ ២៥​ ខែមិថុនា​ មាន​អ្នកចូលរួម​សរុប​ ១៥៥​នាក់​ ក្នុង​នោះ​មាន​ស្រី​ចំនួន​ ៦១​នាក់​ មក​ពី​មជ្ឈដ្ឋាន​ផ្សេងៗ​គ្នា​ ដូច​ជា​ ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ​ អ្នក​សារព័ត៌មាន​ អ្នក​សិក្សា​ អ្នក​វិជ្ជាជីវៈ​ អ្នក​ស្រាវជ្រាវ​ និស្សិត​សាកលវិទ្យាល័យ​ និង​ច្រើន​ទៀត​។​ សម្រាប់​រយៈពេល​បី​ថ្ងៃ​នៃ​ការ​បណ្ដុះបណ្ដាល​ដែល​មានភាពស្វិតស្វាញ​ មាន​វគ្គ​សិក្ខាសាលា​ចំនួន​ ៤៥​ (​ក្នុង​នោះ​តាម​អ៊ីនធឺណិត​ចំនួន​ ៤)​ និង​ការ​ពិភាក្សា​ពីរ​ក្រុម​ដែល​ដឹកនាំ​ដោយ​វាគ្មិន​ជាតិ​ចំនួន​ ១៧​នាក់​ និង​វាគ្មិន​អន្តរជាតិ​ចំនួន​ ១៤​នាក់​។​

បន្ទាប់​ពី​ស្រស់ស្រូប​អាហារ​ពេល​ព្រឹក​រួច​ អ្នកចូលរួម​ទាំងអស់​បាន​ឡើង​មក​បន្ទប់​ធំ​នៅ​ជាន់​ទី​៥​ ដើម្បី​ប្រមូលផ្តុំ​សម្រាប់​វគ្គ​ល្បែង​ថាមពល​ និង​ការ​ឆ្លុះ​បញ្ចាំង​ពី​រយៈពេល​ពីរ​ថ្ងៃ​មកនេះ​ ជា​ពិសេស​ថ្ងៃ​ម្សិល​។​ ថ្ងៃ​ចុង​ក្រោយ​មាន​វគ្គ​សរុប​ចំនួន​២១​ រួម​ទាំង​វគ្គ​ចែករំលែក​ និង​ការ​ពិភាក្សា​ជា​ក្រុម​។​ ដូច​ពីរ​ថ្ងៃ​ផ្សេង​ទៀត​ដែរ​ អ្នកចូលរួម​ត្រូវ​បាន​អញ្ជើញ​ឱ្យ​ចូលរួម​វគ្គ​ណាមួយ​ដែល​ពួក​គេ​ចាប់អារម្មណ៍​។​ ដូច​ពីរ​ថ្ងៃ​ដំបូង​ដែរ​ វគ្គ​ទាំងអស់​ត្រូវ​បាន​ធ្វើ​ឡើង​ដោយឡែក​ពី​គ្នា​នៅ​ក្នុង​បន្ទប់​ចែក​ចេញ​ជា​បី​ផ្សេង​គ្នា​ ដែល​មាន​ប្រធានបទ​គួរ​ឱ្យ​ចាប់អារម្មណ៍​ ខុសៗ​គ្នា​ជា​ច្រើន​ក្រោម​មូលបទ​ធំៗ​បីដូច​ជា​ សារព័ត៌មាន​ទិន្នន័យ​ សន្តិសុខ​ឌី​ជី​ថ​ល​ និង​ទិន្នន័យ​បើក​ទូលាយ​។​ នៅ​ក្នុង​បន្ទប់​ធំ​នៅ​ជាន់​ទី​៥​ វគ្គ​ត្រូវ​បាន​ធ្វើ​ឡើង​ទាំង​តាម​អ៊ីនធឺណិត​ និង​ដោយ​ផ្ទាល់​មុខ​។​

​នៅ​ក្នុង​បន្ទប់​ទី​១​ វគ្គ​ចំនួន​៧​ សម្រាប់​ប្រធានបទ​ចំនួន​ប្រាំពីរ​ដូច​គ្នា​ត្រូវ​បាន​រៀបចំ​ និង​ដាក់​បញ្ចូល​។​ ប្រធានបទ​គឺ​រួម​មាន​ ទស្សនី​យ​កម្ម​ទិន្នន័យ​ ការ​ប្រើប្រាស​វិទ្យាសាស្ត្រ​ទិន្នន័យ​ ដើម្បី​កែ​លម្អ​សេវា​សាធារណៈ​ និង​ដំណើរការ​ភាសា​ធម្មជាតិ​។​ បន្ទាប់​ពី​អាហារ​ថ្ងៃត្រង់​ បួន​វគ្គ​ទៀត​ត្រូវ​បាន​ដាក់​ថែម​ជា​បន្តបន្ទាប់​។​ ទាំងនោះ​មាន​ដូច​ជា​៖​ អភិបាលកិច្ច​ទិន្នន័យ​ក្នុង​អាស៊ាន​ និង​ការ​ជាប់​ពាក់ព័ន្ធ​ចំពោះ​ប្រទេស​កម្ពុជា​ បើក​ដំណើរការ​ទិន្នន័យ​បើក​ទូលាយ​ផ្សេងៗ​គ្នា​ជាមួយ​ Internet-of-Things,​ ការ​ជឿ​ទុកចិត្ត​លើ​ទិន្នន័យ​ និង​ ឆ្ពោះទៅ​រក​ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ​ព័ត៌មាន​លំហ​ជាតិ​។​

បន្ទប់​ទី​២​ សម្បូរ​ទៅ​ដោយ​វគ្គ​ល្អៗ​ដូច​ជា​ សេចក្តីព្រាងច្បាប់​ស្តី​ពី​សន្តិសុខ​តាម​អ៊ីនធឺណិត​របស់​មី​យ៉ា​ន់​ម៉ា​ ការ​ចូលរួម​នយោបាយ​ក្នុង​របប​ក្រោយ​អំណាច​ផ្តាច់​ការ​ក្នុង​យុគសម័យ​ឌី​ជី​ថ​ល​៖​ ការ​យល់​ដឹង​ពី​ប្រទេស​កម្ពុជា​ សិទ្ធិ​ទិន្នន័យ​ជា​កណ្តាល​ឌី​ជី​ថ​ល​នៅ​កម្ពុជា​។​ បន្ទាប់​ពី​អាហារ​ថ្ងៃត្រង់​ យើង​មាន​ប្រធានបទ​ដូច​ជា​ សារព័ត៌មាន​ចល័ត​ សន្តិសុខ​ WordPress​ សម្រាប់​អ្នក​ចាប់ផ្តើម​ដំបូង​ និង​ ការ​វិនិយោគ​បរទេស​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​។
​​

វគ្គ​នៅ​ក្នុង​សាល​ធំ​មាន​ដូច​ជា​ អាជ្ញាប័ណ្ណ​ប្រភព​បើក​ទូលាយ​ Creative​ Commons​ និង​របៀប​ប្រើ​ពួក​វា​ សារព័ត៌មាន​ចល័ត​ ផល​ប៉ះពាល់​នៃ​ការ​រឹតត្បិត​សិទ្ធិ​ឌី​ជី​ថ​ល​លើ​សេរីភាព​សារព័ត៌មាន​ និង​សេរីភាព​នៃ​ការ​បញ្ចេញមតិ​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​សកម្ម​នៅ​លើ​អ៊ីនធឺណិត​ វគ្គ​ចែករំលែក​អំពី​ការ​ប្រើប្រាស់​ VPN​ ការ​ផ្សាយ​ផត​ខាស​ ការ​និទានរឿង​ដោយ​ទិន្នន័យ​ និង​ការ​ពិភាក្សា​៖​ ទិដ្ឋភាព​ឌី​ជី​ថ​ល​ក្នុង​តំបន់​មេគង្គ​។​

​ក្នុងអំឡុងពេល​បី​ថ្ងៃនេះ​ ដោយ​ផ្អែក​លើ​ការ​សង្កេត​ វគ្គ​ដែល​មានការ​ចូលរួម​ និង​សកម្ម​បំផុត​ត្រូវ​បាន​បែងចែក​ និង​លម្អិត​ដូច​ខាង​ ក្រោម​៖
​នៅ​ថ្ងៃ​ដំបូង​ វគ្គ​ដែល​សកម្ម​បំផុត​គឺ​ ការ​ពិភាក្សា​លើ​ក្រុម​៖​ MyData4Children​ ដោយ​ Dixon​ Sui​ និង​ Jean​ Queralt​ ព្រមទាំង​ លោក​ ញ៉ែ​ម​ ពិសិដ្ឋ​ សវន​កម្ម​សន្តិសុខ​ឌី​ជី​ថ​ល​ដោយ​ ង៉ែត​ ម៉ូ​សេ​ និង The Glass Room, Data Detox Kit, and Digital Enquirer Kit ​ដែល​ដឹកនាំ​ដោយ​វាគ្មិន​របស់​យើង​ Safa​ និង​ Mohamad​ ។​

​នៅ​ក្នុង​បន្ទប់​ទី​១​ ការ​ពិភាក្សា​ជា​ក្រុម​៖​ My​ Data4Children​ បន្ទាប់​ពី​សិក្ខាសាលា​ MyData4Children​ វគ្គ​ពិសេស​មួយ​ដែល​មាន​តែ​កុមារ​ត្រូវ​បាន​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​ចូល​ មានការ​ពិភាក្សា​ជា​ក្រុម​លើ​ MyData4Children​ ។​ ប៉ុន្តែ​លើក​នេះ​ ឪពុក​ម្តាយ​ និង​អ្នកចូលរួម​បាន​នៅ​ក្នុង​បន្ទប់​បំបែក​ដើម្បី​ពិភាក្សា​អំពី​ការ​ការពារ​ និង​ការ​ណែនាំ​របស់​ កុមារ​ និង​បញ្ហា​ប្រឈម​ដែល​ឪពុក​ម្តាយ​កំពុង​ជួប​ប្រទះ​ទាក់ទង​នឹង​អាកប្បកិរិយា​របស់​កុមារ​ចំពោះ​ ការ​ប្រើប្រាស់​អ៊ីនធឺណិត​។​

​នៅ​ក្នុង​បន្ទប់​ទី​២​ វាគ្មិន​បាន​ចាប់ផ្តើម​ដោយ​សួរ​សំណួរ​ជា​ច្រើន​ទាក់ទង​នឹង​សវន​កម្ម​សុវត្ថិភាព​ឌី​ជី​ថ​ល​ដល់​អ្នកចូលរួម​។​ បន្ទាប់​មក​ អ្នកចូលរួម​ជា​ច្រើន​ឆ្លើយ​សំណួរ​ ហើយ​វាគ្មិន​ឆ្លើយ​យ៉ាង​ខ្លី​ឱ្យ​លម្អិត​បន្ថែម​ទៀត​ដល់​អ្នកចូលរួម​។​ វាគ្មិន​បាន​និយាយ​ថា​ សវន​កម្ម​សុវត្ថិភាព​ឌី​ជី​ថ​ល​មាន​សារៈសំខាន់​ ដោយសារ​វា​ជួយ​ក្នុង​ការ​កំណត់​ថា​តើ​មាន​បញ្ហា​សន្តិសុខ​ និង​ការ​គំរាមកំហែង​ដល់​អាជីវកម្ម​ និង​ប្រតិបត្តិការ​បច្ចេកទេស​របស់​ក្រុមហ៊ុន​ដែរ​ឬទេ​។​ វា​ក៏​ធ្វើ​អោយ​ប្រសើរ​ឡើង​នូវ​សុវត្ថិ​ភាពរឹងមាំ​ដោយ​ការ​រក​ឃើញ​ភាព​ងាយ​រង​គ្រោះ​ និង​ការ​គំរាមកំហែង​ និង​ការ​រំលេច​ទំនាក់ទំនង​ខ្សោយ​ និង​សកម្មភាព​ដែល​មាន​ហានិភ័យ​ខ្ពស់​។​

​នៅ​ក្នុង​សាល​ធំ​ វគ្គ​ដែល​ទាក់ទាញ​បំផុត​គឺ​លើ​ប្រធានបទ​នៃ​បន្ទប់​កញ្ចក់​ កញ្ចប់​ទិន្នន័យ​ និង​ឧបករណ៍​សាកសួរ​ព័ត៌មាន​ឌី​ជី​ថ​ល​ដែល​បង្ហាញ​ដោយ​ Safa​ និង​សហការី​ Mohamad​ ។​ បរិយាកាស​ពិតជា​អស្ចារ្យ​ និង​មាន​អន្តរ​កម្ម​ ខណៈ​ដែល​អ្នកចូលរួម​ជា​ច្រើន​បាន​ស្ម័គ្រចិត្ត​ចែករំលែក​យោបល់​របស់​ពួក​គេ​។​ ការ​លេងល្បែង​ទស្សន៍​ទាយ​ទីក្រុង​ (City​ spotting)​ គឺជា​សកម្មភាព​ដែល​អ្នកចូលរួម​ បាន​ចូលរួម​យ៉ាង​សកម្ម​ ដោយ​ចូល​ទៅ​ជិត​អេ​ក្រង់​បង្ហាញ​ ដើម្បី​ព្យាយាម​ស្វែងរក​តម្រុយ​ និង​ទស្សន៍​ទាយ​ទីក្រុង​ដែល​បាន​បង្ហាញ​។​

​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២​ វគ្គ​ដែល​មានការ​ចាប់អារម្មណ៍​ជាងគេ​គឺ​ ទិន្នន័យ​បរិស្ថាន​បើក​ទូលាយ​ដោយ​ Saowalak​ Jinjungvisut,​ ការ​អនុវត្ត​អនាម័យ​ឌី​ជី​ថ​ល​ដោយ​ ជី​ សុ​ផាត​ និង​ ការ​សម្ភាស​ទិន្នន័យ​ និង​ការ​ធ្វើ​ឱ្យ​ទិន្នន័យ​មាន​ភាព​សាមញ្ញ​ដោយ​ ម៉ារ​ឌី​។ ​នៅ​ក្នុង​បន្ទប់​លេខ​១​ លោកស្រី​ Saowalak​ Jingjungvisut​ បាន​ធ្វើ​បទ​បង្ហាញ​ទៅ​កាន់​អ្នកចូលរួម​ចំនួន​៣៥​នាក់​ ដែល​ក្នុង​នោះ​មាន​ស្ត្រី​១៣​នាក់​ ស្តី​ពី​ “​ទិន្នន័យ​បរិស្ថាន​បើក​ទូលាយ​”​ ដែល​សុទ្ធតែ​ជា​អ្នក​បាន​បង្ហាញ​ពី​ចំណាប់អារម្មណ៍​យ៉ាង​ខ្លាំង​ចំពោះ​ប្រធានបទ​នេះ​។​ វគ្គ​នេះ​បាន​លើក​ឡើង​ជុំវិញ​បញ្ហា​ប្រឈម​នៃ​ការ​ទទួល​បាន​ទិន្នន័យ​ដោយ​សេរី​ និង​បើក​ទូលាយ​ទាក់ទង​នឹង​បរិស្ថាន​ រួម​ទាំង​ទិន្នន័យ​ស្តី​ពី​ការ​បំពុលបរិយាកាស​ និង​ទឹក​ស្អាត​។​ បញ្ហា​ប្រឈម​ដ៏​សំខាន់​បំផុត​ចំពោះ​ទិន្នន័យ​បរិស្ថាន​បើក​ទូលាយ​ ដែល​ជា​ការ​ចូល​ប្រើប្រាស់​ទិន្នន័យ​ត្រូវ​បាន​គូសបញ្ជាក់​ និង​ដោះស្រាយ​។​ លើស​ពី​នេះ​ទៀត​ អ្នកស្រី​ ក៏​បាន​បង្ហាញ​ពី​វិធីសាស្ត្រ​ស្រាវជ្រាវ​ និង​ការ​រក​ឃើញ​សំខាន់ៗ​នៃ​ការ​ស្រាវជ្រាវ​ទាក់ទង​នឹង​ទិន្នន័យ​បរិស្ថាន​ ដែល​ជា​ការ​បិទ​បញ្ចប់​បទ​បង្ហាញ​របស់​អ្នកស្រី​។​

​នៅ​បន្ទប់​ទី​២​ លោក​សុ​ផាត​បាន​ថ្លែង​ទៅ​កាន់​អ្នកចូលរួម​អំពី​ការ​អនុវត្ត​អនាម័យ​ឌី​ជី​ថ​ល​។​ ក្នុងអំឡុងពេល​នៃ​ការ​ធ្វើ​បទ​បង្ហាញ​ គាត់​បាន​លើកទឹកចិត្ត​អ្នក​គ្រប់​គ្នា​ឱ្យ​ចូលរួម​ក្នុង​ការ​ពិភាក្សា​ដោយ​ចែករំលែក​បទ​ពិសោធន៍​របស់​ពួក​គេ​ក្នុង​ការ​ប្រើប្រាស់​ទូរស័ព្ទ​ និង​អ៊ី​ម៉ែ​ល​ និង​ការ​ការពារ​ឯកជន​ភាព​របស់​ពួក​គេ​។​

​នៅ​ក្នុង​សាល​ធំ​ ម៉ារ​ឌី​បាន​ចាប់ផ្តើម​ជាមួយនឹង​សំណួរ​សាមញ្ញៗ​ដែល​សួរ​ទៅ​កាន់​អ្នកចូលរួម​ ហើយ​ទទួល​បាន​ចម្លើយ​ទៅ​វិញ​។​ វគ្គ​នេះ​ក៏​សកម្ម​ផង​ដែរ​ ដោយសារ​វាគ្មិន​បាន​លេង​កំសាន្ដ​ និង​ធ្វើការ​ប្រាស្រ័យ​ទាក់ទង​ជាមួយ​អ្នកចូលរួម​បាន​ល្អ​។​

​នៅ​ថ្ងៃ​ចុង​ក្រោយ​ វគ្គ​ដែល​ចាប់អារម្មណ៍​បំផុត​គឺ​ការ​ប្រើប្រាស់​វិទ្យាសាស្ត្រ​ទិន្នន័យ​ដើម្បី​កែ​លម្អ​សេវា​សាធារណៈ​ ដោយ​ ឆ​ន​ ឆាយ​យុទ្ធ​។​ សារព័ត៌មាន​ចល័ត​ដោយ​ Le​ Nguyen​ ។​ លើស​ពី​នេះ​ អាជ្ញា​បណ្ណ​ប្រភព​បើកទូលាយ​ Creative​ Commons​ និង​របៀប​ប្រើ​ពួក​វា​ដោយ​ Chiang​ Poren និង​ផល​ប៉ះពាល់​នៃ​ការ​រឹតត្បិត​សិទ្ធិ​ឌី​ជី​ថ​ល​លើ​សេរីភាព​សារព័ត៌មាន​ និង​សេរីភាព​នៃ​ការ​បញ្ចេញមតិ​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​សកម្ម​នៅ​លើ​អ៊ីនធឺណិត​ ដោយ​ ហ៊ឹ​ម​ ខ​ទៀត​​។​

នៅ​ក្នុង​បន្ទប់​ទី​១​ ការ​ប្រើប្រាស់​វិទ្យាសាស្ត្រ​ទិន្នន័យ​ ដើម្បី​កែ​លម្អ​សេវា​សាធារណៈ​ ដោយ​ ឆ​ន​ ឆាយ​យុទ្ធ​។​ វាគ្មិន​បាន​ចាប់ផ្ដើម​វគ្គ​ដំបូង​ដោយ​បង្ហាញ​អ្នកចូលរួម​នូវ​ក្រា​ហ្វ​មួយ​ចំនួន​ ហើយ​សុំ​ឱ្យ​ពួក​គេ​វិភាគ​ក្រា​ហ្វ​។​ បន្ទាប់​ពី​បញ្ចប់​ការ​ធ្វើ​បទ​បង្ហាញ​ លោក​បាន​សួរ​អ្នកចូលរួម​ចំនួន​៤​សំណួរ​តាម​រយៈ​ការ​វាយតម្លៃ​ការ​អាន​កម្រិត​ដំបូង​ (ERGA)​ ទាក់ទង​នឹង​សមត្ថភាព​អាន​របស់​សិស្ស​ថ្នាក់​ទី​១​ និង​ទី​២​ ពី​ទិន្នន័យ​ឆ្នាំ​២០១៨​ និង​២០១៩​។​ បន្ទាប់​មក​វគ្គ​នេះ​បាន​ប្រែ​ក្លាយទៅជា​វគ្គ​សំនួរ​ និង​ចម្លើយ​ និង​វគ្គ​ចែករំលែក​ដោយ​អ្នកចូលរួម​។​

​ទាំង​នៅ​បន្ទប់​លេខ​២​ និង​សាល​ធំ​ វគ្គ​ដែល​បាន​ធ្វើ​បទ​បង្ហាញ​ដោយ​លោក​ Le​ Nguyen​ ដែល​ជា​អ្នក​ផលិត​/​អ្នក​សារព័ត៌មាន​ពហុ​ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ​ លើ​ប្រធានបទ​ សារព័ត៌មាន​ចល័ត​។​ វគ្គ​របស់​លោក​មាន​អ្នកចូលរួម​សរុប​២៧​នាក់​។​ លោក​ Nguyen​ បាន​ពន្យល់​ជា​ចម្បង​លើ​បញ្ហា​បច្ចេកទេស​នៃ​ការ​ប្រើប្រាស់​ទូរ​សព្ទ​ដៃ​ដើម្បី​ថតរូប​ភាព​ និង​វី​ដេ​អូ​ក្នុង​គោលបំណង​រាយការណ៍​ព័ត៌មាន​។​

​នៅ​សាល​ធំ​ ថ្ងៃនេះ​ត្រូវ​បាន​ចាប់ផ្តើម​ជាមួយនឹង​វគ្គ​អន​ឡាញ​ដែល​ធ្វើ​បទ​បង្ហាញ​ដោយ​លោក​ Chiang​ Poren​ អ្នក​ស្រាវជ្រាវ​ច្បាប់​ឌី​ជី​ថ​ល​ និង​ជា​អ្នក​បង្កើត​កម្មវិធី​។​ អ្នកចូលរួម​សរុប​ចំនួន​១១​ នាក់​បាន​ចូលរួម​វគ្គ​នេះ​។​ វគ្គ​របស់​លោក​ភាគច្រើន​គ្របដណ្តប់​លើ​បញ្ហា​អាជ្ញាប័ណ្ណ​ និង​សិទ្ធិ​ចម្លង​។​ គាត់​បង្ហាញ​ពី​សារៈសំខាន់​ជា​មូលដ្ឋាន​នៃ​ការ​ប្រើប្រាស់​អាជ្ញាប័ណ្ណ​ត្រឹមត្រូវ​ និង​ផ្តល់​អាជ្ញាប័ណ្ណ​សិទ្ធិ​ដល់​អ្នក​ និពន្ធ​ដើម​ ក៏​ដូច​ជា​ប្រភព​ដើម​។​ បន្ទាប់​មក​ Poren​ ពន្យល់​ពី​សារៈសំខាន់​សំខាន់​នៃ​ច្បាប់​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​អ៊ីនធឺណិត​ទាំង​ក្នុងស្រុក​ និង​អន្តរជាតិ​។​ ជាដំបូង​ គាត់​បាន​លើក​ឡើង​ពី​សារៈសំខាន់​នៃ​ច្បាប់​រក្សា​សិទ្ធិ​។​ លោក​បាន​និយាយ​ថា​ច្បាប់​រក្សា​សិទ្ធិ​ភាគច្រើន​ការពារ​ការ​រក្សា​សិទ្ធិ​បន្ទាប់​ពី​ម្ចាស់​ដើម​បាន​ស្លាប់​ ដែល​ច្បាប់​នេះ​មាន​ភាព​ខុស​គ្នា​អាស្រ័យ​លើ​ប្រទេស​និ​មួយៗ​។​ បន្ទាប់​មក​ អ្នកចូលរួម​ត្រូវ​បាន​ប្រមូលផ្តុំ​គ្នា​នៅ​ខាងក្រៅ​បន្ទប់​សម្រាប់​ការ​សម្រាក​កាហ្វេ​ដប់​ប្រាំ​នាទី​។​ វគ្គ​មួយទៀត​ដែល​និយាយ​អំពី​ផល​ប៉ះពាល់​នៃ​ការ​រឹតត្បិត​សិទ្ធិ​ឌី​ជី​ថ​ល​លើ​សេរីភាព​សារព័ត៌មាន​ និង​សេរីភាព​នៃ​ការ​បញ្ចេញមតិ​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​សកម្ម​នៅ​លើ​អ៊ីនធឺណិត​ក៏​មានការ​ចាប់អារម្មណ៍​ខ្លាំង​ដែរ​។​

មុន​នឹង​ចាប់ផ្តើម​ធ្វើ​បទ​បង្ហាញ​ លោក​ ហ៊ឹ​ម​ ​ខទៀត​​ បាន​អញ្ជើញលោក​ ណុ​ប​ វី​ នាយក​ប្រតិបត្តិ​សមាគម​សម្ព័ន្ធ​អ្នក​សារព័ត៌មាន​កម្ពុជា​ (​ខេ​ម​បូ​ចា​)​ ដើម្បី​ឡើង​ថ្លែង​សុន្ទរកថា​ខ្លី​។​ លោក​បាន​លើក​ឡើង​អំពី​ហេតុផល​ដែល​នៅ​ពីក្រោយ​ការ​បង្កើត​ ខេ​ម​បូ​ចា​ ជា​សម្ព័ន្ធ​អ្នក​សារព័ត៌មាន​ ដើម្បី​គាំទ្រ​អ្នក​សារព័ត៌មាន​ទាំងអស់​នៅ​កម្ពុជា​។​ ខេ​ម​បូ​ចា​ ក៏​បាន​ធ្វើការ​ស្រាវជ្រាវ​មួយ​ដោយ​សហការ​ជាមួយ​អង្គការ​ទិន្នន័យ​អំពី​ការ​អភិវឌ្ឍ​ (​អូ​ឌី​ស៊ី​)​ លើ​ប្រធានបទ​សេរីភាព​សារព័ត៌មាន​ និង​សេរីភាព​ក្នុង​ការ​បញ្ចេញមតិ​តាម​ប្រព័ន្ធ​អ៊ីនធឺណិត​ ដោយសារ​រដ្ឋាភិបាល​បាន​ និង​កំពុងធ្វើការ​លើ​ច្បាប់​នេះ​ ដូច្នេះ​ហើយ​វា​មាន​សារៈសំខាន់​ក្នុង​ការ​ធ្វើការ​ស្រាវជ្រាវ​នេះ​ ដើម្បី​សិក្សា​ពី​ផល​ប៉ះពាល់​វិជ្ជមាន​ និង​អវិជ្ជមាន​នៃ​ច្បាប់​ទាំងនេះ​ ដែល​ក្នុង​នោះ​ការ​រក​ឃើញ​នឹង​ត្រូវ​បាន​ធ្វើ​បទ​បង្ហាញ​ដោយ​អ្នក​ប្រឹក្សា​ការ​ស្រាវជ្រាវ​។​

​ព្រឹត្តិការណ៍​ខែ​ម​ទាំងមូល​ត្រូវ​បាន​បញ្ចប់​ជាមួយនឹង​អាហារ​ពេល​ល្ងាច​ដ៏​អស្ចារ្យ​។​ អ្នកចូលរួម​ អ្នក​ស្ម័គ្រចិត្ត​ គណៈកម្មាធិការ​រៀបចំ​ វាគ្មិន​ និង​ភ្ញៀវ​ទាំងអស់​ មាន​សេចក្ដី​សោមនស្ស​រីករាយ​ និង​បាន​សម្ដែង​ការ​ត្រេកអរ​យ៉ាង​ខ្លាំង​នឹង​ពេលវេលា​ដែល​បាន​ចំណាយ​ជាមួយ​គ្នា​ក្នុង​រយៈពេល​ប៉ុន្មាន​ថ្ងៃ​កន្លង​មកនេះ​នៅ​លើ​ទឹកដី​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​នៃ​ខេត្តសៀមរាប​។​ សេចក្តីថ្លែងការណ៍​បូក​សរុប​ត្រូវ​បាន​នាយក​ប្រតិបត្តិ​នៃ​អង្គការ​អូ​ឌី​ស៊ី​ លោក​ ធី​ ទ្រី​ ថ្លែង​ក្នុង​ការ​សង្ខេប​ និង​បញ្ចប់​ព្រឹត្តិការណ៍​នេះ​ជា​ផ្លូវការ​។​